آندره گدار، طراح آرامگاه حافظ، ایران‌شناس و عاشق ایران
در ۲۱ اردیبهشت سال ۱۳۱۳ شمسی به دستور رضا شاه و توسط آندره گدار، ساخت «موزه ی باستان ایران» آغاز شد.
شاید بسیاری ندانند که طراح آرامگاه حافظ و بسیاری از بناهای ایرانی، یک فرانسوی ِ دوست‌دار ایران است. آن‌چه امروزه به عنوان آرامگاه حافظ در شیراز وجود دارد، در سال ۱۳۱۴ شمسی ساخته شده است. در این سال علی‌اصغر حکمت، وزیر فرهنگ زمان با هم‌کاری علی ریاضی، رئیس فرهنگ استان فارس و با نظارت علی سامی، محقق و باستان‌شناس و استاد دانش‌گاه، طرحی را که آندره گدار، ایران‌شناس و معمار فرانسوی پیش‌نهاد کرده بود، روی آرامگاه حافظ پیاده کردند.
گدار در ایران کارهای فراوان فرهنگی و باستان‌شناسی به سامان رساند که یادگار برجسته و مهم او را که هنوز قطب فرهنگی تهران است می‌توان دانش‌گاه تهران و نقشه‌ی عمومی آن و برخی دانش‌کده‌ها و تالارهای آن دانست. از سویی بسیاری، ترکیب هم‌دلانه‌ی سنت و معماری در مقبره ی حافظ را یکی از بزرگ‌ترین موفقیت‌‌های آندره گدار به شمار می‌آورند. این کلاه فرنگی که از همه جهات باز است و در باغ بهشت‌آسای حافظیه شیراز قرار گرفته است تسلط کم‌نظیر معمار آن در استفاده از سنت‌های ایرانی را به تصویر می‌کشد.
طرح بنای دبیرستان ایران‌شهر یزد از دیگر بناهایی است که گدار طراح آن بوده است. این دبیرستان اولین دبیرستانی است که در شهر یزد ساخته شد. این دبیرستان در زمره‌ی آثار تاریخی ایران ثبت سازمان میراث فرهنگی ایران شده است. ساختمان این دبیرستان از طاق‌های ضربی و با معماری تعداد کثیری از استادکاران یزدی از جمله علی‌اکبر خرمی، محمد خوش‌زبان، محمدابراهیم رمضان‌خانی و با طراحی آندره گدار و با خشت و گِل و آجر ساخته شده است. مساحت این دبیرستان ۱۵ هزار متر مربع است.
سه تپه‌ی تاریخی سلیمان تپه، زیرز، مازیر و یا زیر تپه تخستین اثر ملی ایران هستند که به پیش‌نهاد گدار در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. علاوه بر گدار این هیئت‌هایی را تشکیل داد تا بتواند به تعمیر بناهای تاریخی بپردازد و این‌گونه شد که مسجد جامع شیراز و مسجد شاه اصفهان و مسجد شیخ لطف‌الله و بناهای دیگری که در آستانه‌ی نابودی بود مورد مرمت قرار گرفت.
آندره گدار که بود؟
آندره گدار در سال ۱۸۸۱ میلادی در شهر چومونت در کشور فرانسه به دنیا آمد. او در دانش‌کده‌ی هنرهای زیبای پاریس در رشته‌ی معماری و باستان‌شناسی تحصیل کرد. او باستان‌شناس و معمار و متخصص در صنایع اسلامی و ایرانی و خاور میانه بود. بیش‌تر وقت گدار در زندگی در پرداختن به باستان‌شناسی و معماری در خاورمیانه، خصوصا ایران گذشت. گدار در اوایل دوره‌ی پهلوی به ایران آمد و به استخدام دولت ایران درآمد. او در ایران مسئولیت‌هایی از قبیل «مدیر اداره عتیقیات» (باستان‌شناسی و موزه)، «فعالیت‌های پژوهشی و شناسایی و ثبت آثار فرهنگی ایران»، «انتشار نشریه‌ی باستان‌شناسی» با هم‌کاری هم‌سرش یدا گدار و ماکسیم سیرو، «بنیان‌گذاری دانش‌کده‌ی هنرهای زیبای دانش‌گاه تهران»، «ریاست و استادی دانش‌کده‌ی هنرهای زیبای دانش‌گاه تهران» و …داشته است. گدار در ابتدا به دعوت دولت وقت ایران و جهت سازمان‌دهی و راه‌اندازی اداره کل باستان‌شناسی به ایران آمد.
چه جالب
خیلی خوب